طب سوزنی (Acupuncture) یکی از اشکال، طب چینی بوده که قرن هاست برای درمان مشکلات مختلف مورد استفاده قرار می گیرد. طب سوزنی براساس این نظریه استوار شده که انرژی (در طب سنتی چینی به انرژی چی/Chi می گویند)، در داخل و بیرون بدن و درون راههای که به آنها کانالهای انرژی می گویند جریان دارد. طب سوزنی شامل فروکردن سوزن های بسیار نازک در پوست و برروی نقاط استراتژیکی و حیاتی بدن می شود و بیشتر برای درمان درد مورد استفاده قرار می گیرد.

پزشکان طب سوزنی کار معتقداند زمانی فرد بیمار می شود که چیزی مسیر حرکت انرژی (chi) را بلوکه کرده و یا تعادل آن را برهم زده باشد. آنها معتقداند طب سوزنی کمک می کند که مسیر بلوکه شده برداشته شود و یا تعادل انرژی در بدن به شکل اول برگردد. برخلاف این نظر، بیشتر پزشکان غربی معتقداند که طب سوزنی با فشار برروی نقاط خاص باعث تحریک اعصاب، ماهیچه ها و بافت های همبند می شود. این تحریک ها باعث افزایش ترشح مسکن های طبیعی بدن و  همچنین افزایش جریان خون در بدن می شود.

طب سوزنی چگونه انجام می شود؟

بعد از معاینه توسط پزشک طب سوزنی کار، وی نقاط بلوکه شده و یا دارای مشکل در بدن شما را مشخص می کند. مشکل در هر نقطه ای از بدن باعث ابتلا به بیماری خاصی می شود. بعد از اینکه پزشک نقاط مشکل دار را یافت، شروع به فروکردن سوزن در پوست شما می نماید. هرچند روش هر پزشک طب سوزنی کار با دیگری متفاوت است، اما معمولا این درمان بین 15 دقیقه تا یک ساعت طول کشیده و ممکن است، نیاز به چند جلسه درمان و یا مراجعه منظم و همیشگی به پزشک باشد.

طب سوزنی چه حسی ایجاد می کند؟

ممکن است هنگام داخل رفتن سوزن، فشار کمی احساس نمایید. در اکثر افراد این فشار درد آور و ناراحت کننده نیست. ناحیه ای که سوزن فرو رفته ممکن است سوزن سوزن شده، بی حس شده، خارش داشته و یا درد کمی داشته باشد. طب سوزنی کار ها معتقداند این احساس نشانه ای از آزاد شدن انرژی در بدن می باشد. بعد از اینکه سوزن وارد شد، طب سوزنی کار ممکن است سوزن را کمی جلو عقب کرده یا جریان گرما و یا الکتریسیته به آن وارد نماید.

طب سوزنی برای درمان چه بیماری هایی استفاده می شود؟

افراد برای درمان درد و همچنین درمان بعضی از انواع بیماری های خاص از طب سوزنی استفاده می کنند. شما می توانید از طب سوزنی به عنوان درمانی کامل و یا در کنار سایر درمان ها استفاده نمایید. تحقیقات نشان می دهند که استفاده از شیمی درمانی برای درمان تهوع و استفراغ ناشی از بارداری و شیمی درمانی و درد بعد از جراحی مفید است. همچنین طب سوزنی برای:

• درمان مشکلات بعد از سکته مغزی، که شامل بازگرداندن مهارت هایی که فرد در نتیجه آسیب سکته مغزی از دست داده می باشد.
• درمان سردرد، نتیجه یکی از تحقیقات نشان می دهد که استفاده از طب سوزنی در کنار سایر درمان ها به درمان طولانی مدت انواع سردرد ها از جملهمیگرن کمک می نماید.
• گرفتگی های ناشی از قاعدگی.
• درمان فیبرومیالژیا (Fibromyalgia)، یا درد خشکی گسترده ماهیچه ها و بافت های نرم بدن.
• درمان درد ناشی از گرفتگی عضلات.
• درمان درد ناشی از آرتروز (Osteoarthritis) و بهبود عملکرد مفصل آرتروزی.
• درمان درد کمر، در افرادیکه مبتلا به کمر درد هستند، طب سوزنی به کاهش درد و افزایش فعالیت کمک می کند.
• درمان مشکل کارپال تونل (Carpal tunnel).
• در درمان آسم نیز از این روش می توان استفاده نمود.
• درمان اعتیاد به مواد مخدر با طبب سوزنی.
• کاهش و یا درمان درد دندان.
• کاهش درد زایمان.

فواید و خطرات طب سوزنی

همه انواع درمان ها حاوی خطرات و فوایدی هستند.

فواید طب سوزنی شامل:

• زمانیکه بدرستی استفاده شود، ایمن می باشد.
• تعداد بسیار کمی تاثیر جانبی دارد.
• درمان ترکیبی مناسبی می باشد. (زمانیکه با درمان های جدید ترکیب شود خوب است)
• برای کنترل بعضی از انواع درد مفید است.
• برای بیمارانی که بدنشان به داروهای مسکن جواب نمی دهد، مفید می باشد.
• برای بیمارنی که علاقه به مصرف داروهای مسکن ندارند مفید است.

خطرات طب سوزنی شامل:

• در صورتیکه بیمار مبتلا به اختلال خونریزی دهنده است، خطرناک می باشد.
• در صورتیکه بیمار از داروهای رقیق کننده خون استفاده می کند، خطرناک می باشد.
• ممکن است خونریزی، کبودی و درد درجاییکه سوزن فرو می رود، ایجاد می شود.
• ممکن است سوزن شکسته و به یکی از اندام های داخلی آسیب برساند (بسیار نادر).
• سوزن استریل نشده می تواند بیمار را آلوده کند.
• اگر عمیقا وارد قفسه سینه و یا قسمت بالایی پشت شود، امکان خوابیدن ریه ها وجود دارد(بسیار نادر).

کلام آخر

فواید استفاده از طب سوزنی بعنوان راهی برای کنترل و درمان انواع درد در خیلی از افراد ثابت شده است. همچنین تحقیقات نشان می دهند که طب سوزنی در افرادیکه به عملکرد آن معتقد اند، بیشتر است. از آنجاییکه این درمان اثرات جانبی خیلی کمی داشته، استفاده از آن حداقل برای امتحان و بررسی کارایی آن روی شما و کاهش دردهایتان بخصوص اگر بدنتان به سایر روش های کاهش درد جواب نمی دهد، مفید می باشد. استفاده از بعضی از انواع طب سوزنی در زنان باردار خطرناک می باشد.

سایت پزشکی و مجله سلامتی راستینه